Columns
Leefbaar (platte)land
Opeens was er een trendbreuk. De Drentse dorpen groeiden. Het thuiswerken bleek door de hoge brandstofprijzen en door corona een prima optie. Lange tijd werd geklaagd over krimp met doemscenario’s van uitgestorven, verpauperde en vervallen dorpen. Ondertussen is niet ‘krimp’ meer het thema, maar ‘leefbaarheid’.
Tijd
We zijn de tijd kwijt. Is u dat al opgevallen? Helemaal kwijt en het is al een poosje gaande. We kennen natuurlijk wel dat gezegde: Waar blijft de Tijd! Nou, dat is nu duidelijk, de tijd is er niet meer. Sinds wanneer dit zo is weet ik niet, maar zondagmiddag werd het duidelijk. Ik kreeg er zelfs een foto van toegestuurd. De foto van de tijd die weg is.
Klein tikje
In Slien woar ‘k sind geboren
Doar stiet hiel vast en stark
De oale Sliener toren
Veur d’oale Sliener kark
Dit zijn de eerste vier regels van het Slener volkslied. Ze zijn ooit in mijn hoofd terecht gekomen en daar blijven hangen. Verder ken ik de tekst niet. Dat was ook niet nodig voor het stukje dat we ooit van plan waren op te voeren op de bruiloft van een broer, zus, neef of nicht.
Geert in quarantaine
“Wat zal mij gebeuren” ruup Geert op twie januari, met de biljartkeu under de arm, op weg hen zien biljartmaoten. “Wij bint twie maol vaccineerd en vittien dagen leden ok al boosterd. Ik heb ’t niks in de reken met die coronabesmettings.”
En of ik nou al veurzichtig opperde dat zie wal met twaalf man waren in dat biljartkamertie van Albert, en dat dat eigenlijk acht man te veul was, Geert wuifde ’t vrolijk vort
Zonnewende
“Wij gaot de goeie tied weer in de muut”. Ik hoor het schoonmoeder weer zeggen, net als elk jaar na de kortste dag. ‘De goeie tied’. Alsof er in het ritme van de seizoenen ook een ‘slechte tied’ is. Alsof de snijdende wind, ijzige kou en waterige mist geen mooie keerzijde kennen van knusse houtkachels, kelders vol oogst, brandende kaarsen, rozige wangen en warme wijn.
Benzine mannetje
Het is vrijwel bij niemand bekend dat wij er zijn. We zijn er echt en dat wilde ik ook graag zo houden. Maar mijn vrouw drong er op aan om toch wat te reageren in deze bijzondere tijden.
We zijn dus samen: benzine mannetje en benzine vrouwtje. We kijken naar je als je door het dorp fietst of bij ‘t Veurhuus op het terras zit. We zien je naar de winkel rijden of, vanuit ons oogpunt bezien, de andere kant op.
Een jaarlijkse zoektocht
Hij is vertrokken, u weet wel de heilige Klaas. Dus een ieder begeeft zich met gezwinde spoed naar de kerstbomenboer. Het is belangrijk om zo snel als mogelijk de boom in de huiskamer te poten en de lichtjes op te hangen. Vooral ook al omdat na vijven er een serene rust in het land dient neder te dalen op last van de overheid. Het uitzoeken van de kerstspar is zeker geen kwestie van “ach doe maar een boompje”.
Pluumpietennis voor iedereen
Enige tijd geleden deed ik namens de badmintonclub, waar ik al heel lang een pluumpie sla, een oproep via SleenWeb in een poging nieuwe leden te werven. Onze club die onofficieel en slechts voor intern gebruik The Fucking Rabbits heet doet zijn naam bepaald geen eer aan, gezien het feit dat het ledental de afgelopen jaren in plaats van sterk toenam vooral drastisch terugliep.
November
En toen was ’t zomaar harfst. In goed een week tied wuur het blad broen, rood en geel, broesden de paddestoelen de grond oet en gung de temperatuur naor beneden. Geert en ik bint allebeide wal harfstmèensen. Wij mucht geern lange stukken lopen. Rondum Slien, of over de Klencke, of in de bos bij Noord-Slien. Mooi man, um dis tied van’t jaor. En wij bint niet de ienigen.
Halloween
De maanden van veel Nederlandse tradities breken aan. Mensen die mij een beetje kennen, weten dat ik van die gewoontes houd: kerstversiering, carbid schieten, maar ook het paasvuur en ‘neutie’ pikken, een Zuidenveldoptocht, volksfeesten en Koningsdag. Elk volk heeft wel honderden levendige volksgebruiken als onderdeel van de identiteit.
De vuilnisemmer
Al jaren staan er bij ons in de tuin twee van die zware, metalen vuilnisemmers.
Je gooide er vroeger alles in en één keer per week kwam de vuilniswagen de emmer legen. Nog niet zo lang geleden werd één van deze emmers bij ons in `oude glorie` hersteld toen de Plastic Hero zijn intrede deed en we plastic zaken moesten gebruiken voor het scheiden van dit afval.
Herfst en Klimaat
“Tis herfst de blaadjes vallen van de bomen”…….zo begon een liedje dat een oude schoolvriend in de jaren zeventig schreef. Vervolgens werd dit enthousiast ten gehore gebracht in de plaatselijke jeugdsoos al spelend op zijn gitaar. Als ik nu uit het raam kijk is het inmiddels alweer zover. Een gestage regen miezert al de hele dag en de komende week zal geen verbetering laten zien.
Loser
Dankzij Corona beschik ik tegenwoordig over een nieuwe fiets. Dat wil zeggen niet helemaal nieuw, maar zo goed als nieuw. Vorig jaar gekocht bij de Wielerdieler in Emmen. Een damesmodel, maar wat doet dat er toe. Voor mij is het een genderneutrale fiets, omdat mijn vrouw er ook gebruik van maakt. Nog geen jaar oud, eerste eigenaar, goed onderhouden, altijd binnen gestaan.
Bij de dood van een Sliener
Nog maar een klein toertie leden was e in het neis umdat e nog zun beetie wus waor in de meidagen van 1940 granaten van het Nederlandse leger begraven lagen. Hie haar zölf methölpen um ze in de grond te spitten. Verleden week is e oet de tied kommen. Jan Heeling. 96 jaor.
Er bint vast veul jonge Slieners die hielmaol niet weet wel of Jan Heeling was. “Jan Ab” in de volksmond.
Ze rollen de kabels
Jippie! Bijna is onze hele gemeente met haar 27 dorpen én het buitengebied voorzien van glasvezel. Samenwerking heeft geloond, het bewonersinitiatief heeft zijn vruchten afgeworpen. Het leek eeuwen te duren vanaf de oprichting van de stichting in 2017 tot het vinden van financiers, de selectie van providers, de campagne om de benodigde 40% abonnementen binnen te halen,
Eem weg
Iedereen heeft er wel eens mee te maken en komt het tegen in deze periode. Je loopt even de winkel binnen en krijgt zo’n bekende vraag. Want de vakantie nadert, je spreekt even iemand als je het karretje weg zet. Dan volgt die bekende vraag: ga je nog op vakantie? Vaak geven we dan als antwoord niet direct een ja of nee. Er volgt zo’n mooie Drentse reactie “ja, nog eem weg”.
Het is weer zomer
Het is weer zomer, een paar weekjes geleden keek ik nog met droefenis naar een immens gat in mijn tuin. Precies op de plek waar zich eens een riante vijver bevond. Kikkertjes, dikbuikige koikarpers en libelles vermaakten zich er altijd lustig rond deze tijd. Tja, de vijver was wel wat lek en moest vaak bijgevuld worden.
Voetbalspelletjes
Sleen heeft er binnenkort een nieuwe tak van sport bij: walking football, wandelend voetballen. Die tak wordt ondergebracht bij de plaatselijke voetbalvereniging en wordt gepresenteerd als het nieuwe voetbal voor ouderen. Voor mensen op leeftijd dus die op een verantwoorde manier willen bewegen, want, zo schrijft de initiatiefgroep met kennis van zaken, het bewegingsapparaat van ouderen werkt anders dan dat van jongeren.
Coronabezinning
Geert en ik hebt vandeweek oeze twiede coronavaccinatie had. Geert zag er aorig tegenop. Hie wol gien woord hebben vanzölf, maar hie luup daags er veur met de ziel under de arm. “Zie zegt dat die twiede prik veul gevuliger is” luut e zuch ontvallen. Kleinzerige kerels. Ik zegge: “Jao man. Zie valt bij bossies flauw heb ik heurd. Veural zun vief minuten nao de prik.”
De sleutel
Daar stond ik dan, op een mooie avond in juni, in een groen weelderig weiland bij het Oranjekanaal. Aan de andere kant het kraterbosje en middenin dat weiland een vreemde hoop zand met jonge grassprieten die zich springerig een weg zochten naar het zonlicht. Voor me stond een menigte van mensen op 1,5 meter van elkaar, nieuwsgierige gezichten, enigszins opgewonden.