Weidevogelnestbescherming blikt terug

De werkgroep Weidevogelnestbescherming kijkt terug op het afgelopen seizoen. De werkgroep werkt ook nauw samen met agrariërs aangesloten bij de Boermarke van Sleen. De vrijwilligers zoeken de nesten op van weidevogels gelegen op bouwakkers en graslanden, markeren de legsels door voor en achter het grondnest een stokje te plaatsen, en geven aan de grondgebruiker door waar het nest is gevonden.

Hieronder leest u het verslag van de werkgroep over het afgelopen seizoen 2025:

Het relatief vroege en warme voorjaar was een gunstige start voor onze weidevogels, resulterend in een goed weidevogeljaar. In het achter ons liggende seizoen werden 228 legsels gevonden, dertig meer als in 2024. 

Het eerste kievitslegsel werd gevonden op 21 maart achter de gaslocatie aan de Pandijk bij Oosterhesselen. 

Resultaten
Het merendeel betrof kievitsnesten, 10 scholeksterlegsels, 5 veldleeuweriknestjes, slechts 4 wulpennesten, geen gruttonest dit jaar. Van de gevonden legsels is 60% uitgekomen, vooral onder de vroege legsels veel verlies.  

Van de niet uitgekomen nesten werden 37 legsels gepredeerd (ten prooi gevallen aan een roofdier), bij 18 nesten werden de eieren niet uitgebroed wegens verlating, 7 nesten gingen verloren door werkzaamheden, een aantal nesten konden later niet meer teruggevonden worden en is onbekend gebleven hoe het is afgelopen. 

In tegenstelling tot vorige jaren weinig wulpennesten, vroegtijdig hoge grasstand bemoeilijkte het vinden van de nesten. Herinrichtingswerkzaamheden in de Broeklanden bij Sleen in het broedseizoen waren slecht getimed met mogelijk verstoring als gevolg; op ons verzoek zijn de werkzaamheden tijdelijk gestopt.  

Alle vier wulpennesten zijn met een stroomraster beschermd om vossen te weren.  

Predatie en nestverlating
De vos blijft de belangrijkste predator, in sommige gebieden plunderden zwarte kraaien een aantal nesten; wezels, hermelijn, bunzing en dassen roven ook wel legsels, maar in beperkte mate. Een door ons ingediend verzoek bij de provincie om verruiming van jachtbeheer toe te staan in ons hele werkgebied is na twee jaar nog steeds in behandeling, besluitvorming hierover is neergelegd bij het Erm-beraad. 

Onduidelijk is de reden van nestverlating, in twee gevallen vonden we verderop een aangevreten kievit, waarschijnlijk het broedende vrouwtje. Mogelijk werd de eileg verstoord door werkzaamheden, met verlating als gevolg. Bij onbevruchte eieren kan de kievit vroegtijdig het nest hebben verlaten, op de één of andere manier kunnen ze dit aanvoelen. 

Weinig verlies door werkzaamheden, door vroegtijdig en veelvuldig overleg met de agrariër of grondgebruiker is dat de afgelopen tien jaar succesvol afgenomen.

Boerenlandvogel
Het merendeel van de nesten werd gevonden op akkerland, slechts 12% in grasland.  

Er bestaat voorkeur voor (oud) aardappel- en maisland en nog niet bewerkte braakliggende akkers. Late legsels treffen we met name aan in ingezaaid maisland en in gepoot aardappelland, boven op de aardappelruggen. 

Drone
In toenemende mate maken we gebruik van een drone. Op een akker bij Gees werden in één ochtend zo acht kievitsnesten gevonden; van de vier wulpennesten zijn er drie met de drone opgespoord. Ook worden de drones ingezet om jonge reekalfjes op te sporen voordat het gras gemaaid wordt. De drone die wij gebruiken is eigendom van landschapsbeheer Drenthe, vier van onze vrijwilligers zijn opgeleid tot erkende dronepiloot. 

Beheerpakketten
Eén boer kreeg subsidie voor uitgesteld maaien, alle kievitsnesten op dat weiland zijn uitgekomen, de jongen hadden een ideaal grasland met voldoende insecten om te overleven. Een andere agrariër is in overleg met Landschapsbeheer Drenthe voor de aanleg van een plas-dras gebied, om hiermee weidevogels aan te trekken. 

Vrijwilligers
Met vier nieuwe leden bestaat onze werkgroep uit 20 enthousiaste vrijwilligers, verdeeld over vijf subgroepen, ieder actief in een deel van ons werkgebied. Het beschermen van de nesten doen wij in nauw overleg met de volmachten van de Boermarken Benneveld, Gees, Meppen, Oosterhesselen, Sleen, Wachtum en Zwinderen bij de bij hen aangesloten agrariërs. 

Terugblik
We kunnen terugkijken op een mooi en succesvol seizoen. Iedereen dank voor zijn/haar inzet. 

Namens de vrijwilligers: 
Jan Pier Cleveringa, coördinator 
j.p.cleveringa@planet.nl, tel: 06-51358291 

Foto: twee wulpenpullen (archief)