Slener in the spotlight: Jelle van Raalte
Van ketelbinkie tot triatleet....
Hij is nog even op bezoek bij zijn naaste buurvrouw. Als het hem gevraagd wordt in de buurt, helpt hij waar hij kan zegt hij. Hij neemt me mee naar binnen en we komen in de garage. Iedereen gaat hier langs zegt hij. Niemand komt aan de voordeur. We blijven al meteen staan bij een lijst met foto’s uit zijn jeugd.
Op de foto’s zien we o.a. een kleine Jelle met zijn ouders en zijn broer in Amsterdam. Ook zijn geboortehuis staat nog op een foto. Jongere broer Koos met zijn vader bij een Berini m21 en Jelle op een Heinkel scooter. Na een half uur staan we nog bij de mooie nostalgische foto’s: Jelle raakt niet uitgepraat en valt geen moment stil. Elly, zijn vrouw, komt kijken waar we blijven en nodigt ons uit voor de koffie.
We nemen plaats aan de grote tafel in een riante kamer van het grote woonhuis aan de rand van Noord-Sleen. Elly is gehandicapt door een gescheurde kransslagader met als gevolg een incomplete dwarslaesie. Het lopen gaat daardoor moeilijk. Ze heeft na het ongeval een aantal dagen in coma gelegen en is daarna een half jaar lang opgenomen in het Beatrixoord in Haren voor revalidatie. Ze zijn vol lof over de zorg die in Haren aan hen is besteed maar de pijn gaat niet meer over. Ze is blij met alle hulp die ze krijgt bijvoorbeeld als ze boodschappen doet bij de supermarkt in Sleen. Vooral Jelle is haar grote steun. Het lopen gaat zegt ze en ze heeft mindere en goede dagen. Autorijden gaat beter dan lopen. Ze zit graag achter de computer en ze zoekt voor Jelle van alles op over zijn wedstrijden en is daarbij een belangrijke hulp. Verder leest ze veel en kijkt ze graag naar thrillers op t.v.
Amsterdam
Jelle is geboren op 18 september 1944 in Amsterdam in de Transvaal buurt. De Transvaalbuurt in Amsterdam-Oost was de wijk met tot de jaren 40 de meeste joodse bewoners. Het heette wel het joodse getto van Amsterdam. Na een razzia werden de joodse bewoners door de bezetter afgevoerd. Vervolgens kwamen er huizenblokken voor sociale huurwoningen. De sociaaldemocratische beweging maakte zich sterk voor deze woningbouw. Niet zo verwonderlijk dus dat Jelle in een echt socialistisch gezin is opgegroeid. Zijn vader was een verwoed lid van de Partij van de Arbeid. Vader was van beroep graficus. Volgens Jelle bestond in 1890 al de eerste socialistische drukkerij van Raalte. Jelle kreeg als Amsterdamse jongen ook een socialistische naam. Vernoemd naar Pieter Jelles Troelstra, de voorman van de SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij). Zijn moeder was badjuffrouw en medeoprichter van de oud AJC. (de socialistische jeugdbeweging)
Voetballen op straat
Jelle was in zijn jeugd samen met zijn broer al heel sportief. In Amsterdam werd er op straat gevoetbald. Hij zat op de lagere school met Wim Suurbier, Barry Hulshof en Piet Keizer. Deze oud-voetballers kwamen uit dezelfde wijk en Jelle heeft ook met deze jongens gevoetbald op straat en was altijd de kleinste, zegt hij lachend. Hij heeft nog een tijd gevoetbald bij het Amsterdams jeugdelftal. Naast voetbal mocht hij graag schaatsen en dat gebeurde dan op de Jaap Edenbaan om de hoek.
Ketelbinkie
Na de lagere schoolperiode ging hij naar de zeevaartschool in Amsterdam. Dat was 1 jaar intern. Hoewel dicht bij zijn ouderlijk huis mocht hij in die tijd niet naar huis. Daarna heeft hij gevaren op de grote vaart als ketelbinkie bij de KNSM (de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij, later overgenomen door rederij Nedlloyd). O.a. het Caribisch gebied en het Middellandse Zeegebied behoorde tot het werkterrein van de KNSM. En hoewel het lange dagen waren van ’s morgens 7 uur tot ’s avonds 8 uur voor 85 gulden in de maand heeft Jelle heeft door al het reizen wel al veel van de wereld gezien. Zo is het begonnen zegt hij glunderend: “Als ketelbinkie en dat ben ik eigenlijk altijd gebleven”.
De drukkerij – het begin
Toen Jelle zijn vriendin en latere vrouw ontmoette die op de kweekschool zat, is hij gestopt op de grote vaart. Hij kon aan het werk bij zijn oom die een groothandel had in kerst- en aanverwante artikelen. Jelle heeft zijn middenstandsdiploma gedaan. Ze zijn gehuwd en in Helmond gaan wonen. Hij heeft daarna nog in een golfkartonfabriek gewerkt en bij de behangfabriek van Rath en Doodeheefver. In de avonduren ging hij naar school om zodoende leermeester te worden van alle grafische technieken.
Edam
In de 80-er jaren is hij voor zichzelf begonnen met een kleine snel drukkerij. De drukkerij ging aardig succesvol. Ze deden veel drukwerk voor (voetbal)verenigingen en stichtingen maar ook voor de overheid bijvoorbeeld in verkiezingstijd. Intussen waren ze verhuisd naar Edam. Door de contacten via de drukkerij werd hij gevraagd voor een baan bij het waterschap. Bij het Hoogheemraadschap in Edam had Jelle tot zijn pensionering de functie van Hoofd Interne Zaken. Hij was o.a. verantwoordelijk voor het beheer, de gebouwen, de inkoop en het restaurant. Door zijn werk heeft hij veel belangrijke mensen ontmoet. Zoals de voormalige ministers Neelie Smit-Kroes en Tineke Netelenbos die op werkbezoek kwamen. Ook koningin Beatrix en toen nog prins Willem Alexander heeft hij op die manier ontmoet voor een werkbezoek aan het Hoogheemraadschap. Het kantoor fungeerde tevens als vergaderzaal voor de gemeente. En Jelle moest er voor zorgen dat alles goed en tot in de puntjes ging verlopen. Een van de moeilijke tijden uit die tijd die hij zich herinnert was de cafébrand in Volendam in de nieuwjaarsnacht van 2000 op 2001. Het was een zware tijd met veel vergaderingen en bijeenkomsten op het kantoor. Toen hij 58 jaar was kon hij gebruikmaken van een regeling en heeft dat toen gedaan. Na zijn afscheid is het waterschap waar hij werkzaam was gefuseerd met 5 omliggende waterschappen met de hoofdvestiging nu in Heerhugowaard.
Jelle heeft in Edam zijn huidige vrouw Elly leren kennen. Uit zijn eerste huwelijk heeft hij een zoon en een dochter. De drukkerij die hij in goed overleg altijd had aangehouden naast zijn baan bij het Hoogheemraadschap, heeft hij overgedragen aan zijn zoon. Het goedlopende bedrijf bestaat nu onder de naam Graphic Service Edam.
Naar de Volmachten
Toen Jelle en Elly een buitenlandse reis wilden maken naar Afrika hebben ze preventief malariapillen geslikt. Dit gaf behoorlijk veel complicaties met als gevolg dat Jelle niet meer aan sporten toekwam. Jelle is wel een echter waterliefhebber: hij heeft ook nog een zeilboot gehad en mocht graag varen. Elly daarentegen houdt meer van wandelen en wilde dat nog graag en veel doen. Alles bij elkaar betekende dit dat ze besloten om te gaan verhuizen. Ze zochten een mooi groot huis naar beider tevredenheid. En hoewel ze eerst het bestaan van Noord-Sleen niet kenden kwamen ze hier terecht aan de Volmachten 10. Een huis met veel ramen en een grote tuin met een vijver. 18 september 2008 zijn ze in Noord-Sleen komen wonen en ze hebben er nog geen seconde spijt van. Elly wilde nog graag veel wandelen. Het Pieterpad stond nog op het verlanglijstje. Helaas is het daar niet meer van gekomen door het ongeluk wat haar overkwam. Na het ongeluk van Elly, had Jelle ook pijn. Elly zag dat en zei: “Je hebt teveel spanning” Nadat ze uit Haren kwam zei ze: “Ga wat doen” en spoorde hem aan om weer net als vroeger te gaan sporten.
De triatleet
En na 17 jaar niet sporten heeft Jelle de draad weer opgepakt. Nu 4 jaar geleden is hij begonnen met de triatlon. Als we over de sport beginnen, wordt Jelle heel enthousiast. Het is zijn passie. Onlangs is hij in Veenendaal tweede geworden bij de NK Triatlon in de categorie 70+. Hij heeft de 750 meter zwemmen, de 20 kilometer fietsen en de 5 kilometer lopen afgelegd in een tijd van 1.27.44. Op 28 mei van dit jaar wist hij dat hij zich had geplaatst voor de WK Rotterdam. Dat betekent dat hij op vrijdagmorgen 15 september a.s. met zijn dochter naar Rotterdam vertrekt om op zondag 17 september aan de start te verschijnen voor de ITU World Thriatlon Grand Final Rotterdam. Jelle heeft zich al maanden voorbereid door dagelijks te trainen. Zwemmen doet hij in het bosbad en fietsen met plaatsgenoot Wim Visser (79). “Wim heeft mij geleerd hoe ik moet fietsen”, zegt Jelle. Daarna nog hardlopen, altijd hetzelfde parcours. Hij toont mij een afbeelding van een heus sportpak en is ook blij dat hij een echte sponsor heeft gevonden.
Hij concentreert zich alvast op de wedstrijd. Voor de wedstrijd begint eet hij bananen en krentenbollen en drinkt hij sportdrank. Hij noemt zichzelf een echte sprinter. Hij doet mee in de categorie 70-74 Male AG Sprint. Hij laat mij de deelnemerslijst zien met 35 deelnemers. Hij staat bovenaan de lijst. Er zijn twee Nederlandse deelnemers in de categorie en verder atleten uit de USA, Canada, Australië, Frankrijk, Engeland en Duitsland. Hij is helemaal trots als hij vertelt dat hij in de Maas gaat zwemmen en wel over drie bruggen in Rotterdam komt. En als ik iets doe, wil ik wel graag winnen zegt hij. Hij hoopt binnen anderhalf uur te eindigen.
En wat ga je nu doen, vraag ik hem wanneer het WK is geweest. Dan gaat hij zich weer storten op de wintertriatlon. De wintertriatlon bestaat uit schaatsen, wielrennen en hardlopen. Schaatsen doet hij in het winterseizoen in Groningen en Heerenveen. Sporten zit bij Jelle in het bloed. Oh ja, zegt hij en passant, ik heb ook nog aan waterpolo gedaan en zwemles gegeven en getennist. En voor sporters is in huize van Raalte altijd plaats. De schaats veteranenploeg uit Volendam die kwamen voor de marathon op de Rietplas in Emmen konden natuurlijk logeren bij Jelle en Elly. Ze hebben allemaal macaroni gegeten en lagen letterlijk door het hele huis te slapen.
Sport en kunst
Jelle is sinds vorige winter 2016 ook gaan schilderen. En de wat abstracte afbeeldingen zijn natuurlijk uitingen van sport en alles wat daarmee van doen heeft. Jelle en Elly zijn liefhebbers van kunst. Niet alleen van schilderijen. Ook bronzen voorwerpen verdienen de aandacht. En Jelle is een genieter en liefhebber van wijn. Naast al deze sportieve activiteiten is hij nog actief geweest voor de jeu de boules vereniging in Sleen en de stichting Duo fietsen.
Motto
Na een lange avond met tot een besluit een wijntje, neem ik afscheid van Jelle. Een mooie uitspraak vond ik tot slot de volgende. Jelle: “ik doe het om anderen te laten sporten en bewegen. Vooral de oudere mensen. Mag ik daar een voorbeeld voor zijn?”
Nawoord:
Inmiddels heeft Jelle op 18 september zijn verjaardag gevierd en heeft de WK op 17 september jl. plaatsgevonden. En gevraagd naar zijn reactie op de WK Triatlon concludeert hij dat het een hele belevenis is geweest om mee te hebben gedaan. En nu pas na een week, wordt alles weer een beetje normaal. In de kranten heeft gestaan dat Jelle in de categorie mannen 70-74 21e is geworden! Een tijd van 01.42.12.!! Een hele prestatie. Met nog een lekke achterband en 2 km lopen met de fiets op de rug, was het desondanks volgens Jelle: “Uiteindelijk een feest”.
Voor alle foto's: klik hier.
Verslag; Gienus Woldring
Foto's: Guido Hansman