Wandelexcursie: Het boerenerf in Sleen
Afgelopen zondagmorgen 23 april stond om 11.00 uur een groep geïnteresseerden op het trambrinkje klaar om samen met de Werkgroep Boerenerven Drenthe een wandelexcursie langs boerenerven in Sleen te maken.
Janny Oudega (links) en Heilien Tonckens van de werkgroep verwelkomden de aanwezigen en gaven uitleg over het ontstaan van de werkgroep en welke doelstelling zij nastreven. Deze info is ook beschreven in een eerder bericht op SleenWeb. Janny en Heilien laten voorafgaand aan de wandeling duidelijk weten dat iedereen zijn / haar tuin inricht zoals men zich daar prettig bij voelt. De aanwezigen werden in twee groepen verdeeld en gingen elk onder leiding van één van de dames op pad.
De Werkgroep Boerenerven Drenthe doet er alles aan om ervoor te zorgen dat het traditionele Drentse boerenerf op waarde geschat wordt en herkenbaar blijft in het dorp en in het landschap. Ze willen zoveel mogelijk kennis van oude Drentse boerenerven vastleggen en die aan nieuwe boerderijbewoners en andere geïnteresseerden doorgeven.
Een functieverandering van de erven maakt dat huidige bewoners het erf ook een andere invulling aan bestrating en beplanting geven. Tijdens de wandeling wordt hier op ingegaan en wordt aangegeven hoe het in ogen van de werkgroep anders zou kunnen om die historische erven in ere te houden of in die staat terug te brengen.
Janny geeft uitleg
De erfafscheiding bestond vroeger uit een rij veldkeien, een lage haag, een eenvoudig houten- of soms een meer deftig ijzeren hekwerk. Heggen werden ook gebruikt om dieren buiten de perken te houden.
De beplanting op en rond boerenerven is sober, eenvoudig en gaat op in het omringende landschap, een bloemenrand langs het pad of in de moestuin was normaal. Een Rododendron, siergrassen, een bol buxus of buxushaag kwam je op een boerenerf niet tegen. Tegenwoordig is dit heel algemeen maar maakt de tuin daardoor extra bewerkelijk.
Het erf van de Familie Zwiers is volgens Heilien een goed voorbeeld hoe je dit mooi kunt inrichten.
De lindebomen voor het oude gemeentehuis hebben door de tijd heen een andere functie gekregen. Eerst stonden hier boerderijen en werden die bomen geknot, dit is nog aan de vorm te herkennen. Een leilinde is volgens Heilien overigens ongebruikelijk in Drenthe.
Ook de hoogte van een heg vraagt om aandacht, Heilien vindt dat je een heg ongeveer op heuphoogte moet kunnen knippen. Een lage haag knippen is vervelend voor de rug en als deze manshoog is dan is het knippen ook niet echt handig meer.
In Drenthe komen weinig stookhokken voor omdat deze van oorsprong een relatie hebben met het houden van varkens. In het stookhok werd niet alleen het varkensvoer klaar gemaakt maar op maandag deed de boerin er ook de was. Het stookhok hoort dicht bij het huis en dan ook nog recht tegenover de deur naar de keuken.
Ans Hegen kreeg de gelegenheid haar tuin te laten zien en wil graag van Janny vernemen waar zij, in ogen van de werkgroep, afwijkt van het ideaalbeeld van een Drents boerenerf. Het erf rondom het huis van Ans en Gerrit Hegen zag er netjes verzorgd uit en Janny was blij dat er ‘boerengrind’ rond het huis lag, en verder een mooie eenvoudige tuin en groentetuin.
Toch doorstond niet alles de toets der kritiek van Janny, maar daar was het Ans nou juist om te doen. Sommige delen van de haag zijn wat te hoog en het doel van struiken achter in de tuin was wel duidelijk maar past niet bij een Drents erf.
Twee boerenerven tegenover elkaar aan de Polweg hebben een juiste historische waarde, een open, sobere en functionele erfinrichting, een erfafscheiding van veldkeien. Zo ziet de werkgroep het graag, maar dan wel weer jammer van die twee buxusbollen bij de baander.
Eenvoudig om te plukken maar de werkgroep ziet liever een halfstam hoge fruitboom op een Drents boerenerf, deze laagstam komt meer in de Betuwe voor.
Janny en Heilien bedankten de aanwezigen voor hun aandacht. Via het Drents landschap kan altijd contact gezocht worden met de werkgroep voor persoonlijk advies.
Op de website van het Drents landschap is meer info te vinden over boerenerven.
Klik hier voor alle gemaakte foto's.
Verslag en foto's: Gerrie Kramer