Archeologisch onderzoek in Sleen

Het is al een poos aan de gang. Op verschillende plaatsen in Sleen en ook daarbuiten zie je dat er volop gewerkt wordt aan het leggen van nieuwe rioleringsbuizen. Maar wat iedereen ook wel is opgevallen dat het al een tijdje stil lijkt te liggen.

Is er een plek waar gegraven wordt en die mogelijk historische waarde heeft? Dan kan de overheid eisen stellen. Zo moet iedereen die ‘bodemverstorende activiteiten’ ontplooit, in kaart brengen of er archeologische resten zijn. 

De gemeente Coevorden geeft aan de uitvoerder door, dat er vooraf een archeologisch onderzoek moet plaatsvinden. Dit is bij de wet verplicht als de grond geroerd wordt. Tijdens het inventariserend veldonderzoek (IVO) wordt de archeologische verwachting (bepaald via bureauonderzoek) in het veld getoetst en aangevuld. Dat kan aan de hand van verschillende onderzoeksmethoden. En jawel, in Sleen zou er een middelhoge verwachting zijn; spannend!

Tim Hoogendijk is archeoloog en afgestudeerd aan de Vrije Universiteit. Veel kennis wordt opgedaan in de praktijk.
Hij is werkzaam bij BAAC Den Bosch, woont in Amsterdam en overnacht in Sleen totdat het archeologisch onderzoek in Sleen is afgerond. 

BAAC is het bureau voor Bouwhistorie Archeologie Architectuurhistorie en Cultuurhistorie. Ze zijn thuis in alle facetten van archeologisch en bouwhistorisch onderzoek. Ook zijn ze sterk in specialistische disciplines, zoals kleurhistorisch onderzoek en jaarringenonderzoek. 

De graafmachine verwijdert zeer voorzichtig de grondlagen waarop Tim gelijk al kijkt of er interessante sporen aanwezig zijn. Met de schop wordt er nog een dun laagje zand verwijderd. Op dit moment is hij wel een beetje teleurgesteld; het heeft helaas nog niet veel opgeleverd. 
Er zijn vooralsnog alleen maar sporen van ontginning (is in cultuur gebrachte woeste grond) uit de middeleeuwen aangetroffen. In de 19e eeuw was dit een nogal woest gebied. In de 20e eeuw is het grotendeels ontgonnen waarna het agrarisch gebied werd.

Wat je hier op de foto ziet, een gedeelte witte en zwarte grond, wijst op sporen van greppels. Een greppel is een gegraven langgerekte kuil (soms oorspronkelijk gevuld met water), en was bedoeld als afscheiding. Wanneer het een rituele betekenis zou hebben gehad dan kun je zelfs offergaven terugvinden. Kleuren van de grond zeggen ontzettend veel over de ouderdom. Wanneer de kleur grijsachtig is dan zit er mogelijk een historisch verhaal achter; dit wordt naderhand uitvoerig onderzocht. Gehoopt wordt er natuurlijk altijd op unieke materialen. Wanneer archeologen van een grondspoor de aard, vorm of diepte willen vaststellen wordt eerst het vlak afgetekend, daarna wordt over het midden van het spoor een lijn getrokken. De helft hiervan wordt vervolgens weggegraven. Dit weggraven heet couperen. 

Een oneffenheid, in dit geval veroorzaakt door een steentje, je weet maar nooit.
 
Zouden er vondsten worden gedaan, dan worden deze in een depot bewaard en onderzocht. Elke provincie heeft een depot voor bodemvondsten. Als afsluiting op het geheel wordt er een rapportage aangeboden aan de opdrachtgever.

Tot aanstaande maandag zal er nog archeologisch onderzoek plaatsvinden, daarna is het (waarschijnlijk) afgerond en kan men verder met het plaatsen van de nieuwe rioolbuizen. Er komt nog een vervolg, misschien wel een heel mooie, daar hopen we op!

Klik hier voor de foto's van Hille Douma.

Klik hier voor de foto's van Ria Kramer.

Verslag: Ria Kramer